مالیات دو هفتم
زمان تقریبی مطالعه: ده دقیقه و چهل و چهار ثانیه
توی این مطلب قصد داریم که درباره یکی از مهم‌ترین مباحث مالیات بر حقوق، به نام “مالیات دو هفتم” صحبت کنیم. برای تعیین درآمد افراد مشمول مالیات از فرمول زیر استفاده میشه:
*تعیین درآمد مشمول مالیات=درآمدها-هزینه‌ها-معافیت‌ها-کسورات
فارغ از مالیات بر حقوق، این فرمول کلی تعیین درآمد مشمول مالیاتی هستش.
حالا اگه بخوایم کاستومش کنیم و توی حقوق واردش کنیم میشه:
*فرمول تعیین درآمد مشمول مالیات حقوق=درآمد حقوق-معافیت‌ها-کسورات
منظورشون ازین کار چیه؟ باید رجوع کنیم به ماده ۱۳۷ ق.م.م و محورهای اصلی اون رو بررسی کنیم.
محورهای اصلی ماده ۱۳۷ ق.م.م:
- تحت تکلف بودن
- بیمه‌های عمر و زندگی
- بیمه‌های درمانی و تکمیل درمان
- معلولان
بخشنامه 211/۴۳۸۵/۱۹۴1۸ در تاریخ 1383/۱۱/07 صادر شد و بعد از یه مدت، بند ۲ اون باطل شد، حالا این بند ۲ اصلا چی میگفت؟
بند دوم) کارفرمايان بيمه‌شدگان سازمان تأمين اجتماعي مي توانند صرفاً با کسر دو هفتم از سهم حق بيمه پرداختي حقوق بگيران بيمه شده و کارفرمايان بيمه شدگان سازمان خدمات درماني و ساير مؤسسات بيمه‌گر ايراني نيز مي توانند با کسر کل سهم حق بيمه پرداختي حقوق بگيران بيمه شده خود، از درآمد حقوق آنان و با قيد ميزان آن در فهرست‌هاي حقوق، تسليمي به اداره امور مالياتي ذيربط ماليات متعلق را محاسبه نمايند.
دادنامه هیات عمومی دیوان عدالت اداری شماره ۵۹۱(تاریخ 1398/۴/11) :
رای شماره ۵۹۱ هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال قسمتی از بند ۲ بخشنامه شماره 211/۴۳۸۵/۱۹۴۱۸ مورخ 1383/۱۱/07 توسط رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور ثبت شد.
کدوم قسمت این بند تغییر کرد؟ اون قسمتی که ذکر شده بود “صرفا کسر دو هفتم” باطل شد و بخشنامه 200/۹۸/44 توسط سازمان امور مالیاتی در تاریخ 1398/۵/۱4 صادر شد.
قسمتی از متن بخشنامه 200/۹۸/44: كارفرمايان بيمه شدگان سازمان تامين اجتماعي مي توانند صرفاً با كسر سهم حق بيمه درمان پرداختي حقوق بگيران بيمه شده از حق بيمه موضوع مواد ۳، ۷، ۲۸، ۲۹ قانون تامين اجتماعي و كارفرمايان بيمه شدگان سازمان خدمات درماني و ساير موسسات بيمه گر ايراني نيز مي توانند با كسر كل سهم حق بيمه پرداختي درماني حقوق بگيران بيمه شده خود از درآمد مشمول ماليات حقوق آنان و قيد ميزان آن در فهرست هاي حقوق تسليمي به اداره امور مالياتي ذيربط، ماليات متعلق را محاسبه نمايند.
اینجا قضیه دو هفتم کلا حذف شد، سازمان مالیاتی اعلام کرد کا در خصوص محاسبه و مقدار حق بیمه کارگران دخالتی نمی‌کنم و خودتون محاسبه کنید.
الان سالیان ساله که افراد سردرگم شدن که ماليات دو هفتم حساب میشه یا هفت هفت؟! با ما همراه باشین تا به صورت گسترده درباره این موضوع توضیح بدیم. برای این کار رجوع می‌کنیم به ماده ۳ قانون تامين اجتماعي مصوب 1354/۴/3
سازمان تامین اجتماعی، ۴ مورد زیر رو مشمول این قانون معرفی کرده:
- الف) حوادث و بیماری‌ها
- ب) بارداری
- ج) غرامت دستمزد
- د) از کار افتادگی
- ه) بازنشستگی
- و) مرگ
ماده ۲۹ همین قانون مورخ ۳/۴/۱۳۵۴ توضیح داده که ۹٪ از ماخذ محاسبه حق بیمه مذکور در ماده ۲۸ این قانون، حسب مورد برای هزینه‌های ناشی از موارد مذکور در بندهای الف و ب ماده ۳ همین قانون تخصیص می‌یابد و بقیه به سایر تعهدات اختصاص خواهد یافت.
حالا ماده ۲۸ از همین قانون میگه که: صورتحساب بيمه اتكايي اجباري هر سه ماه يكبار توسط بيمه مركزي تنظيم مي‌شود. در اين صورتحساب‌ها سهم بيمه مركزي بابت بازخريد/ فوت/ انقضاء مدت بيمه نامه ها/ پرداخت مستمري و حق بيمه و كارمزد اتكايي بيمه‌هاي صادره ظرف آن سه ماه و همچنين حق بيمه وصولي و كارمزد اتكايي اجباري بيمه نامه‌‌هاي موعد رسيده صادره سال‌‌هاي قبل و حق بيمه‌هاي مربوط به الحاقيه‌هاي صادره و كارمزد اتكايي اجباري آن منظور خواهد شد. در صورت موافقت بيمه مركزي صورتحساب اتكايي اجباري مي تواند توسط مؤسسه بيمه واگذارنده تنظيم شود.
خلاصه اعداد و ارقام ذکر شده:
ماده ۲۹= ۹٪ماده ۲۸(۳٪)
یعنی: ٪۳۰=٪۳۰÷٪۹
2،۱=٪۳×٪۷
این رقم تقریبا نزدیک همون دو هفتمی میشه که سازمان امور مالیاتی در نظر گرفته بود. هدف ما ازین محاسبات چیه؟ منظور ما اینه که اگر نتیجه محاسبات شما به عدد دو هفتم نزدیک بود، همون دو هفتم رو لحاط کنین. یعنی دو هفتم از حق بيمه سهم کارمند معاف میشه.
اما به تازگی سازمان تامین اجتماعی نامه ای خطاب به رئیس سازمان امور مالیاتی کشور زده و گفته که منظورتون رو از این هفت هفتم نفهمیدم! میدونی هفت هفتم به چه معناست؟ یعنی کل مبالغی که داره پرداخت میشه، هزینه درماني هستش!
کی گفته که همه‌اش هزینه درمانه؟!مگه ما توی ماده ۳ بهش اشاره نکردیم که فقط شامل ۷ مورد میشه. یعنی ادعا کرده که همه این‌ها درماني هستن! جواب کاملا واضحه، نهایتا دو مورد از این هفتا به درمان مربوط هستن. البته این استدلال ما و اساتید بزرگ مالیاتیه، بازهم ممکنه افراد نظر مغایری داشته باشن.
یک مثال بزنیم که این مسئله، ملموس تر بشه واستون:
فرض کنید پایه حقوق شخصی بر اساس حکم استخدام ۴۰۰۰۰۰۰۰ ریال باشه
و طبق ابلاغیه خرداد ماه ۹۹ شواری عالی کار ۳۰۰۰۰۰۰ ریال در نظر گرفته شده باشه
حق بن ۴۰۰۰۰۰۰ ریال
حق اولاد بر طبق بند ۲ ماده ۸۶ قانون تامين اجتماعي ۱۹۱۰۴۲۷ ریال
اضافه کاری طبق حکم استخدام به میزان ۴۰ ساعت طبق ماده ۵۹ قانون کار ۱۰۱۸۱۱۱۸ ریال
مجموع حقوق و مزایای تمامی موارد مذکور ۵۹۰۹۲۲۴۵ ریال میشه
مجموع حقوق و مزایای مشمول(حقوق و مزایا بجز حق اولاد) ۵۷۱۸۱۸۱۸ ریال
سهم بيمه کارفرما بر اساس ماده ۲۸ قانون تامين اجتماعي ۱۱۴۳۶۳۶۳ ریال
سهم بيمه بیکاری بر اساس ماده ۲۸ قانون تامين اجتماعي ۱۷۱۵۴۵۴ ریال
سهم بيمه کارمند بر اساس ماده ۲۸ قانون تامين اجتماعي ۴۰۰۲۷۲۷ ریال
معافیت مالیات حقوق ماده ۸۴ معادل ۳۰۰۰۰۰۰۰ریال
معافیت دو هفتم بیمه=سهم بيمه کارمند×دو هفتم
آخرین مبلغ رو که سهم بيمه کارمند هست به این صورت محاسبه میشه:
۴۰۰۲۷۲۷÷۷×۲=۱۱۴۳۶۶
خب ما اینجا یه معافیت حقوق ماه جاری هم داریم پس
۳۰۰۰۰۰۰۰+۱۱۴۳۶۶=۳۱۱۴۳۶۳۶
البته بازهم همچنان سازمان تامین اجتماعی مشغول تبیین و ارسال نامه‌های مختلف به سازمان امور مالیاتیه و درخواست میده که اشخاص همون هفت هفتم رو در نظر بگیرین. اما اون چیزی که مشخصه، مأمورین مالیاتی هم دو هفتم رو لحاظ میکنن پیشنهاد من هم دوهفتم هستش، اما شما خودتون تصمیم می‌گیرین که از کدوم استفاده کنین.