تعیین بها (مبحث چهاردهم)

جلسه چهاردهم از سلسله مقالات آموزشی حسابداری

زمان تقریبی مطالعه: چهار دقیقه و چهل و سه ثانیه

در این مقاله با نحوه حسابداری خرید و فروش و تعیین قلک‌های مختلف اون صحبت می‌کنیم، و در نهایت راجع به روش‌های مختلف تعیین بهای کالا به بحث می‌پردازیم.


حسابداری شرکت‌های بازرگانی


خرید

وقتی شرکت جنسی می‌خره:

    خرید

                     حساب‌های پرداختنی


بنا بر هر دلیلی جنس خریداری شده رو پس می‌دیم:

    حساب‌های پراداختنی          

                      خرید


به جای خرید می‌توان قلک ساخت، حالا قلک‌های کاهنده و یا افزاینده.


قلک‌های افزاینده هزینه خرید:

بهای حمل، این میزان می‌تواند مثلا به سوال این‌که آیا خرید خودرو برای ما به صرفه هست یا خیر، پاسخ دهد. نوع آن هزینه و افزاینده هزینه خرید است.


قلک‌های کاهنده هزینه خرید:

برگشت از خرید و تخفیفات: تخفیفی که بابت بازگردوندن کالا به هر دلیلی انجام می‌شه.

تخفیفات نقدی خرید: تخفبفی که بابت خرید نقدی داده می‌شود.

تخفیفات تجاری خرید: تخفبفی که در هرلحظه خرید با چانه زدن می‌گیریم.

(تفکیک این قلک بنا بر خواست شرکت است و ممکن است شرکتی هیچ قلکی از خرید جدا نکنه.)

(خرید خالص = تخفیفات تجاری خرید –  تخفیفات نقدی و خرید – برگشت از خرید و تخفیفات – هزینه خرید + هزینه حمل)

اگر قلکی برای خرید نسازیم مبلغ نهایی همون خرید خالص است.


بنابراین:

وفتی شرکت جنسی می‌خره:

    خرید

    هزینه حمل

                      حساب‌های پرداختنی


بنا برهر دلیلی جنس خریداری شده رو پس می‌دیم:

    حساب‌های پراداختنی          

                      خرید

                      برگشت از خرید و تخفیفات


فروش

وقتی شرکتی جنسی می‌فروشه:

    حساب‌های دریافتنی  

                      فروش

بنابر هر دلیلی جنس خریداری شده پس داده می‌شه:

    فروش

                    حساب‌های دریافتنی  

به جای فروش می‌توان قلک ساخت، حالا قلک‌های کاهنده و یا افزاینده.


قلک‌های کاهنده هزینه فروش:

برگشت از فروش و تخفیفات

تخفیفات نقدی فروش

تخفیفات تجاری فروش

(تفکیک این قلک نیز بنا بر خواست شرکت است و ممکن است شرکتی هیچ قلکی از فروش جدا نکنه.)

(فروش خالص = تخفیفات تجاری فروش –  تخفیفات نقدی و فروش – برگشت از فروش و تخفیفات – درآمد فروش)

اگر قلکی برای فروش نسازیم مبلغ نهایی همان فروش خالص است.


بنابراین:

وفتی شرکت جنسی می‌فروشه:

   حساب‌های دریافتنی  

                      فروش


بنابر هر دلیلی جنس خریداری شده پس داده می‌شه:

   فروش

   برگشت از فروش و تخفیفات

                    حساب‌های دریافتنی  


مثال

قیمت خرید کتابی به صورت نقد 50 تومن و به صورت نسیه 60 تومن است.اما اگر زودتر از 5 روز پرداخت شود قیمت آ

ن همان 50 تومن است.


(خرید)

خرید نسیه کتاب:

  هزینه خرید 60 تومن

                      حساب‌های پرداختتی 60 تومن


تسویه حساب بعد از 5 روز:

  حساب‌های پرداختتی 60 تومن

                      بانک/  صندوق 60 تومن


تسویه حساب بعد از 5 روز:

  حساب‌های پرداختتی 60 تومن

                      بانک/  صندوق 50 تومن

                      تخفیفات نقدی خرید 10 تومن


(فروش)

فروش نسیه کتاب:

  حساب‌های دریافتنی 60 تومن

                      درآمد فروش 60 تومن


تسویه حساب بعد از 5 روز:

  بانک 60 تومن

                      حساب‌های دریافتی 60 تومن


تسویه حساب بعد از 5 روز:

  بانک 50 تومن

  تخفیفات نقدی فروش 10 تومن

                      حساب‌های دریافتی 60 تومن


گفتیم واحد سنجش حسابداری پول اجناس است در دوره‌های حسابداری بازرگانی ما تعداد رو می‍‌شماریم اما چگونه می‌توان  قیمت اجناس رو به دست اوورد؟

در پاسخ می‌تونیم بگیم همون‌طور که می‌دونید این مبلغ از ضرب قیمت هرکدام در تعداد باقیمانده به دست میاریم و قیمت هرجنس بستگی داره به این‌که تعداد باقیمانده متعلق به کدوم خرید باشه.


در این مورد چهار مورد برای تشخیص این‌که تعداد باقیمانده مربوط به کدوم دسته است وجود داره:


شناسای ویژه

نوع کالا به گونه ای است که قابل تمییزه و می‌توان تشخیص داد که هرکالا از کدوم خرید مونده: دراین روش به راحتی با مجموع ضرب مقادیر مونده درتعداد هرنوع  میتونیم قیمت اجناس باقی رو محاسبه کنیم.


FiFo (First in First out)

در این روش فرض براین است که اجناسی که زودتر اومدن، سریع‌تر هم خارج می‌شن. مثل فروشنده لبنیات که اجنسا قدیمی تر رو جلوتر می‌زاره تا زودتر فروش بره.


LiFo (Last in First out)

در این روش اجناس آخر خردیداری شده زودتر فروخته می‌شه و بعد به سمت اجناس اولی میره، لایفو در ایران غیر قانونیه و به علت تورم شدید قابل استفاده نیست. 


میانگین

در مواقعی که مشخص نیست کدوم جنس اول اومده و کدوم دیرتر اومده و همه اجناس با هم قاطی شده‌اند، در این موارد قیمت فی مقدار باقی‌مونده رو با میانگین گیری مقادیر خریداری شده به دست میاریم.


مثال 

14-1

در انتهای دوره 4 مورد جنس باقیمونده، قیمت اجناس باقیمونده رو با چهار روش گفته شده بررسی می‌کنیم.

شناسایی ویژه: مثلا به این شکل که؛ دو مورد از اجناس از دسته اول و یک مورد مربوط به دسته دوم است و یک مورد مربوط به دسته سوم است.

82=23*1+19*1+20*2

FiFo:

94=24*2+23*2

LiFo:

80=20*4

میانگین:

قیمت میانگین فی = (2+4+6+7) / (24*2 + 23*4 + 19*6 + 20*7)

قیمت میانگین*4

(نکته: فی قیمت یک دانه جنس است)

 

 

جمع بندی

در این مقاله به شرح نحوه حسابداری شرکت‌های بازرگانی پرداختیم و سپس راجع به روش ‌های مختف تعیین بهای کالای باقیمانده صحبت کردیم.