هدف حسابداری (مبحث دوم)

در این جلسه به شرح هدف انجام حسابداری و اهمیت و حساسیت اون می‌پردازیم و سپس به بسط تفاوت سرمایه و بدهی خواهیم پرداخت.

 

حسابداری

برای شرح و تعریف حسابداری و بحث پیرامون اون ابتدا یک مثال بزنم همونطور که معمولا هدف شما از رانندگی رسیدن به یک مقصد و هدف مثلا رفتن به محل کارتون یا خرید یک وسیله و … است  و کمتر پیش میاد که خود رانندگی هدف باشه، یعنی اگر هدف شما رسیدن به محل کار است این‌که چگونه و با چه وسیله‌ای به اونجا رسیدید اهمیت چندانی ندارد بنابراین اینجا به جای صحبت از حسابداری و تعریف اون (=علم و فن تشخیص و ترخیص و …) می‌خوام هدف علم حسابداری  رو برای شما شرح بدم.

 

 

هدف حسابداری

هدف حسابداری در واقع ارائه یکسری اطلاعات مفید جهت تصمیم گیری‌ست، در واقع حسابدار فقط پاسخ به سوالات است و با  این‌که در نهایت چه تصمیمی اتخاذ می‌شه کاری نداره.

حالا این سوال پیش می آید که سوال کنندگان از حسابداران چه اشخاص هستند؟ در پاسخ باید گفت این گروه گستره‌ی وسیعی را در برمی‌گیرند. مثلا ممکن است شرکتی در یک کشور دیگر مانده بدهی شما رو بخواهد. که این اطلاعات شفاف رو دریافت می‌کنند. وظیفه حسابدار پاسخ به سوالات همه است. و این اطلاعات از بیرون باید شفاف باشه. البته ممکنه یکسری اطلاعات داخل سازمان محرمانه بمونه، مثل حقوق مدیران از کارکنان؛ ولی در کل باید اطلاعات شفاف باشد یعنی اگر همین میزان حقوق‌هارو وزارت دارایی برا تعیین مالیات بخواهد باید در اختیار قرار گیرد. بنابراین حسابداران پاسخگوی سوال همگانند.

 

 

حساسیت حسابداری

همونطور که میدونید بیمه‌ای تحت عنوان مسئولیت مدنی وجود دارد که اگر اطلاعات قرار داده شده توسط یک مسئول موجب خسارت شود بیمه این هزینه را پرداخت کند مثلا اگر یک پزشک با تشخیص اشتباه موجب مرگ شود یا اگر مهندس ساختمان با محاسبات نادرست باعث ریزش ساختمان شود این بیمه هزینه رو می‌پردازه.

اما چون اطلاعات حسابدار در اختیار افراد مختف قرار می‌گیرد و تعیین صحت خسارت وارده از این طریق قابل اثبات نیست،  این بیمه در حیطه این شغل نیست برای مثال ممکن است شما به عنوان حسابدار قیمت سهام را اشتباه محاسبه کنید و یک نفر درآمریکای جنوبی بگوید که من به دلیل اطلاعات غلط شما متحمل خسارت سنگین شدم، صحت ادعای آن قابل اثبات نیست، در نتیجه حسابدار در قبال جامعه مسئولیت دارد و به علت این مسئولیت سنگین حقوق حسابدار در برخی شرکت‌ها بسیار بالاست.

 

 

فرمول اساسی حسابداری

در مقاله قبل به شرح  این فرمول  برای درک تفاوت سرمایه و دارایی پرداختیم:

دارایی = بدهی + سرمایه

این یک معادله است که پایه تمام محسابات حسابداری است، در حسابداری نیاز به محاسبات پیچیده ریاضی نظیر مشتق و مثلثات و… نداریم، اینجا کافی‌ست شما با دو مبحث جمع و تفریق آشنا باشین.

همونطور که میدونین در یک معادله اضافه یا کم کردن یک مقدار ثابت از طرفین تفاوتی در معادله  ایجاد نمی‌کند.

با دونستن  دو مطلبی که بالا به اون اشاره کردم و فرمول اساسی حسابداری می‌تونید محاسبات حسابداری رو به راحتی درک کنید.

در این راستا یک مثال برای شما می‌زنم و در هر مرحله مقادیر عددی این فرمول رو می‌ بینیم.

 

 

فرض کنید آرش هیچ پولی نداره و به کسی بدهکار نیست، در این حالت داریم:

سرمایه آرش = 0

بدهی آرش = 0

دارایی آرش = 0

پس:

0 = 0 + 0

 

 

اکنون آرش 9 تومن از پدرش پول توجیبی می‌گیره، بنابراین دراین حالت:

سرمایه آرش = 9

بدهی آرش = 0

دارایی آرش= 9

پس:

0 = 0 + 0

 

 

اگر آرش 3 تومن از برادرش پول قرض بگیره، دراین حالت:

سرمایه آرش = 9

بدهی آرش = 3

دارایی آرش= 12

پس:

9 = 3 + 9

 

 

سپس آرش 1 تومن از بدهی خود به برادرش را برمی‌گردونه، پس در این حالت:

سرمایه آرش = 9

بدهی آرش = 2 = 1 – 3

دارایی آرش= 11 = 1 – 12

پس:

11 = 2 + 9

 

 

اگر آرش یک ماشین به مبلغ 5 تومن به صورت نقد بخره، بنابراین دراین حالت:

سرمایه آرش = 9 = 5 + 5 – 9

بدهی آرش = 2

دارایی آرش= 11 = 5 + 5 – 11

پس:

13= 2 + 11

 

 

حال  آرش یک خانه به مبلغ 7 تومن به صورت 3 تومن نقد و 4 تومن قسط خریداری می‌کنه، بنابراین در این حالت:

سرمایه آرش = 9 = 3 + 3 – 9

بدهی آرش = 6 = 4 +  2

دارایی آرش= 15 = 7 + 3 – 11

پس:

15 = 6 + 9

 

 

باتوجه به مثال بالا در حسابداری با تشخیص این‌ که دارایی، بدهی و سرمایه کدام است می‌شود به سادگی  این فرمول اساسی رو جایگزین کرد.

 

 

گردش

حال اگر از شما بپرسم در مثال قبل در نهایت اکنون آرش چقدر پول نقد دارد؟ خب چون تعداد محاسبات اینجا چندان زیاد نیست، بتونید به عدد 3 در پاسخ اشاره کنید، اما وقتی تعداد محاسبات زیاد است تشخیص این امر به راحتی امکان‌پذیر نیست، مثل اینکه شما نمی‌تونید بدون اطلاع از گردش حساب به مقدار دقیق موجودی حساب خودتون اشاره کنید، چون معمولا تعداد ورودی و خروجی‌ها بسیار زیاد است، بنابراین با محاسبه گردش محاسبات برای هر مورد می‌توان در نهایت به پاسخ مورد نظر از میزان هر نوع دارایی به سادگی پاسخ داد. در زیر جدول گردش حساب را برای سه دارایی مثال بالا یعنی خانه، اتومبیل و پول نقد به طور نمونه براتون قرار میدم.