جلسه دوازدهم از سلسله مقالات آموزشی حسابداری
زمان تقریبی مطالعه: یازده دقیقه و چهل و پنج ثانیه در این مقاله به شرح یک مثال جامع و کامل در رابطه با حسابداری شرکتهای خدماتی میپردازیم تا درک بهتری از مطالب آموخته شده داشته باشین و درنهایت به رسم جداول گزارشات حسابداری میپردازیم.
مثال
شرکت نسیم در زمینه امور خدماتی فعالیت میکنه، مدیر شرکت آقای رضایی، آقای تاجیک رو به عنوان حسابدار از ابتدای سال1402 استخدام کرده است.
ترازنامه شرکت در سال 1401 به شکل زیر است:
1. در تاریخ 01/01/1402 سرررسید چک به شمارهی 842 در تاریخ به مبلغ 2،000،000 ریال به تاریخ 01/01/1403است و همانطور که مشخصه کمتر از یکسال به سررسید این چک مانده است.
2. در تاریخ 10/01/1402 قرارداد همکاری با آقای تاجیک با حقوق 3،300،000 ریال منعقد شد.
(نکته: این مورد همانطور که قبلا گفتهایم هیچ سند حسابداری نداره)
3. در تاریخ 14/01/1402 انتقال از صندوق به بانک به مبلغ 500،000 ریال صورت گرفت.
4. درتاریخ 17/01/1402 مبلغ 1،200،000 ریال اثاثه آورده شده توسط آقای رضایی به عنوان سرمایه است.
(نکته: آورده سرمایه می تواند از قلک اصلی سرمایه جدا باشد که ما در اینجا حساب ان را از سرمایه جدا کردیم
برخی قلکها حتما باید تفکیک شوند ولی این مورد جز مواردی است براساس تشخیص و دلخواه رییس شرکت انجام میشود.
حساب سرمایهگذاری مجدد و برداشت سرمایه نیز از قلکهایی هستند که میتوانند از قلک اصلی سرمایه جدا شوند.)
5. درتاریخ 20/01/1402 آقای رضایی مبلغ 2،000،000 ریال از حساب شخصی برای خود اثاثه خرید.
(نکته: این مورد همانطور که قبلا گفتهایم هیچ سند حسابداری نداره
فرض تفکیک شخصیت: یعنی صاحب شرکت و خود شرکت دو هویت و شخصیت جدا هستند، در واقع همانند وقتی که پدری به بچه خود سرمایه میده، دیگه نمیتونه دست تو جیب فرزند خود کنه. بنابراین صاحب شرکت برای برداشت از سرمایه شرکت باید اطلاع دهد و یا به سازمان ثبت، میزان کم شدن سرمایه اصلی را ثبت کند.)
6. درتاریخ 21/01/1402 مبلغ 250،000 ریال بایستی از مطالبات شرکت کسر میشد اما حسابدار قبلی متوجهی مطالبه شرکت از فرد مقابل نبوده به همین دلیل به حسابهای پرداختنی منظور کردهاند.
(نکته: مبحث اصلاح اشتباه)
7. در تاریخ 25/01/1402 مبلغ 365،000 ریال وسیله نقلیه شرکت بیمه شد.
8. در تاریخ 26/01/1402 تعدادی کاغذ و خودکار به مبلغ 500،000 ریال خریداری شد.
(نکته: کاغذ و خودکار مصرفی و جز ملزومات است)
9. در تاریخ 28/01/1402 سررسید چک پرداختی به شمارهی 632 به مبلغ 1،000،000 ریال است.
(نکته: همانطور که قبلا هم گفتیم بسیاری شرکتها در زمان سررسید، چک را نقد شده در نظر میگیرند و تعدادی آن را تا زمان نقد نشدن از حساب خود کم نمیکنند البته این مورد باید حتما از شرکت سوال شود.
بنا بر اصل احتیاط: بدترین حالت را در نظر میگیریم یعنی پول نداریم.)
10. در تاریخ 29/01/1402 صورت خلاصه تنخواه به شرکت ارائه شد و روند به این صورت است که به هنگام ارائه صورت حساب تنخواه از حساب بانک شرکت شارژ میشود.
11. در تاریخ 31/01/1402 مبلغ 300،000 ریال اجاره ماهیانه شرکت است که مستاجر آن را پرداخت نکرده است.
(نکـته: اصل تحقق درآمد: کاری نداریم که فعلا پول را گرفتیم یا نه ولی اصل بر تحقق است بنابراین باید محاسبه شود.)
در پایان ماه اطلاعات زیر به دست آمد:
الف_ باقیمونده ملزومات 300،000 ریال است.
بنابراین 450،000=300،000-750،000
ب_ عمر مفید ساختمون 10 سال، وسایط نقلیه 3 و عمر مفید اثاثه 4 سال است.
(نکته: هزینه استهلاک برای ماهی که در وسط آن هستیم در نظر گرفته نمیشود در واقع استهلاک تا پایان ماه صفر است.)
محاسبات استهلاک مانند جدول زیر است:
(نکته: بهتر است در اسناد حسابداری اول بدهکارها و بعد بستانکارها باشند ولی مانند دفتر روزنامه ضرورتی برای اینکار نیست ندارد.)
ج_سرمایهگذاری در بورس 2،200،000ریال ارزش گذاری میشود.
بنابراین 200،000=2،000،000-2،200،000
(نکته: برخی از اقلام سرمایه مثل این مورد مشخص نیست که درآمد یا هزینه هستند نام این قلک را سود و زیان سرمایهگذاری گویند.)
مدیر شرکت برای گرفتن تسهلات وام به وضعیت شرکت تا پایان ماه فروردین نیاز دارد.
(نکته: قبل از گزارش سود و زیان در پایان هر دوره باید سود و زیان دوره به قلک اصلی برگردونده شود ولی قلکهای جدا شده دیگر مثل استهلاک انباشته به قلک اصلی برگردونده نمیشوند.)
در نهایت آخرین سند دوره سند اختتامیه است که تک تک حساب قلکها رو صفر میکنه.
تراز
گزارشی است که قانون اجباری برای ارائه آن ندارد ولی اطلاعات بسیار مفید و کاربردی می دهد.
تراز آزمایشی: نامه رسمی تراز در کتابهاست که ضرورتی برای نوشتن قسمت آزمایشی در عنوان وجود ندارد.
تراز اصلاحی: همان تراز است و تاریخ آن مشخص است.
تراز دو ستونی: همان تراز چهارستونی است که دو ستون سمت چپ را ندارد.
تراز چهارستونی یا تراز: در زیر نمونهای از آن را خواهید دید.
تراز میتواند با شماره سند (مثلا از سند 3 تا سند 15) یا با تاریخ (مثلا از تاریخ 31/02/1402 تا تاریخ 31/03/1402) باشد.
در زیر نمونهای از ترازنامه را میبینید.
(نکته: قسمت رنگی جز گزارش ترازنامه نیست و فقط برای کسب اطلاع از ترتیب جاگذاری ارکان حسابها در ترازنامه است.)
گزارشات
جمع بندی
در این مقاله با طریقه رسم جداول اسناد و محاسبات حسابداری در یک مثال کاربردی آشنا شدیم.